آفتابنیوز : سرویس بین الملل- ایران پس از پیروزی نظامی در مناطق جنوب غربی سوریه به طور فعالانه در حال مانور برای بازتعریف رویکرد خود به منظور حفاظت از اهدافاش در کشور جنگزده سوریه است.
به گزارش آفتابنیوز؛ سایت "المانیتور" با اشاره به اهداف ایران از عقبنشینیهایی از مواضع خود در سوریه، مینویسد: همزمان با اعمال کنترل کامل دولت سوریه در بسیاری از مناطق جنگزده آن کشور، نقش ایران به عنوان متحد اصلی بشار اسد رییس جمهوری سوریه تغییر قابل ملاحظهای داشته است.
"الکساندر لاورنتیف" فرستاده ویژه رییس جمهوری روسیه به سوریه در تاریخ یکم آگوست گفت که نیروهای ایرانی در کنار گروههای شبه نظامی شیعه در جنوب غرب سوریه در فاصله 85 کیلومتری از مناطق اشغالی جولان عقبنشینی کردند. فرستاده ویژه روسیه تاکید کرد که نیروهای ایرانی عقبنشینی کردهاند و تشکیلات شیعهای در آنجا وجود ندارد. در واقع، این موضوع پس از آن بیان شد که مقامهای اسرائیلی از خروج کامل ایران در سوریه خبر داده بودند و مدعی شدند که حضور ایران تهدید مستقیمی علیه امنیت و منافع اسرائیل است. صحبتهای لاورنتیف میتواند ما را با این پرسش مواجه سازد که تحولات اخیر نشان میدهند که خروج فوری ایران از سوریه یک حرکت تاکتیکی است که هدف آن بازتعریف استراتژی ایران در سوریه با توجه به تغییر سوریه معادلات در جبهه های نظامی و سیاسی است.
با بررسی صحنه کلانتر پیشرفتهای اخیر در مورد بحران سوریه میتوان گفت که خروج ایران از جنوب سوریه به دو دلیل نظامی و سیاسی بوده است. نخست آنکه خبر مرتبط با عقبنشینی ایران از جنوب سوریه یک روز پس از اعلام خبر موفقیت ارتش سوریه در کارزار نظامی برای بازپسگیری جنوب غربی منطقه هممرز با بلندیهای جولان اعلام شد. سه هفته پیش از آن، در تاریخ 12 جولای ارتش سوریه موفق به بازپس گرفتن مناطق اصلی تحت کنترل شورشیان در منطقه درعا شده بود. به همین ترتیب، میتوان گفت که در شرایط کنونی، نواحی جنوبی سوریه دیگر اولویت برای ارتش سوریه و متحدان آن در حوزه نظامی نیستند و مرحله بعدی عملیات گسترده نظامی در سوریه است، انتظار میرود نواحی شمالی و شرقی آن کشور را شامل شود که هنوز تحت کنترل گروه های نظامی هستند. اخیرا لاورنتیف در مصاحبهای مستقیما به این موضوع اشاره کرده و گفته است که سه منطقه در سوریه هنوز هم هدف حمله هوایی ارتش سوریه هستند. این مناطق در ادلب در شمال غربی، در ناحیه التنف در شرق و در مناطق تحت کنترل کردها در نزدیکی مرز عراق و سوریه هستند. نیروهای هوادار ایران خروج از مناطق جنوبی را آغاز کردهاند؛ آن هم زمانی که حضور آنان دیگر برای تعیین معادلات نظامی در حوزه میدانی حیاتی نبود. در چارچوبی وسیعتر میتوان گفت که عقبنشینی حتی برای اینکه دولت سوریه موقعیت را خود در جنوب آن کشور تحکیم بخشد، ضروری است. به عبارت دیگر، حضور ایران و نیروهای متحد آن در بخشهای جنوبی سوریه از سوی اسرائیل به عنوان بهانهای برای اقدام نظامی علیه مواضع در داخل سوریه در نظر گرفته می شد. ادامه حضور ایران بدان معناست که حملات اسرائیل نیز ادامه خواهد یافت و اسد برای برنامهریزی نظامی در مورد اقدامات بعدی با سردرگمی زیادی مواجه خواهد شد.
این سایت در ادامه می افزاید:"در همین حال، در جبهه سیاسی به نظر میرسد که ایران مجبور به محدود کردن دامنه حضور نظامی خود در سوریه شده چرا که نقش دیپلماتیک روسیه در مورد بحران روسیه تغییر کرده است. از سوی دیگر، در حالی که به نظر می رسد روسیه مصمم به ادامه نقش ایجاد توازن میان منافع ایران و اسرائیل در سوریه است. به نظر میرسد که روسهابه سوی استفاده از زور در این زمینه حرکت میکنند. در 30 جولای، "آناتولی ویکتوروف" سفیر روسیه در تل آویو موضع بحثانگیزی را در این مورد اتخاذ کرد و گفت علیرغم آنکه روسیه نمیتواند نیروهای ایرانی را مجبور به ترک سوریه کند، نمیتواند از حملات نظامی اسرائیل علیه نیروهای ایرانی نیز جلوگیری کند. این بدان معناست که مسکو قادر به مهار رویارویی میان ایران و اسرائیل در سوریه نیست مگر آن که تهران و تل آویو در زمینه فعالیتهایشان در سوریه به یک نقطه حد وسطی برسند."
"المانیتور" در ادامه می افزاید: "از سوی دیگر پس از نشست 16 جولای میان روسای جمهوری امریکا و روسیه در هلسینکی که در آن همکاری احتمالی بین دو طرف در سوریه مورد بحث قرار گرفت. مسکو فشار دیپلماتیک خود بر واشنگتن را برای محدود کردن نقش نظامی آن کشور در سوریه اعمال کرد. در تاریخ سوم آگوست، سرهنگ "سرگئی رودسکوی" رییس ستاد کل نیروهای مسلح روسیه از امریکا خواست تا پایگاه نظامی خود را التنف را جمعآوری کند. او گفته بود که آن پایگاه هدف اصلی مدنظر داعش است. همان طوری که واشنگتن رسما اعلام کرده هدف اصلیاش در سوریه مقابله با نفوذ ایران است، محدود کردن حضور ایران در آن کشور می تواند از سوی روسیه اهرمی برای فشار بر امریکا به منظور محدود کردن حضورش در آن کشور باشد. حضور نظامی بلندمدت ارتش امریکا در سوریه تهدیدی برای منافع بلندمدت تهران و مسکو خواهد بود. در نهایت، به نظر میرسد که ایران در حال حاضر در روند بازتعریف نقش خود در سوریه است که عمدتا مبتنی بر این تصور است که پایان جنگ نزدیک است و اکنون وقت آن است که تمرکز بر روی حفاظت از منافع ایران از طریق اقدامات سیاسی و دیپلماتیک است. به این ترتیب، ایران در حال تغییر استراتژی خود را در حوزه نظامی به سوی مشارکت فعالانهتر در چارچوب دیپلماتیک در مورد سوریه است. اجلاس آینده در مورد سوریه که با حضور شرکای نشست آستانه خواهد بود در ماه سپتامبر در تهران برگزار میشود. مشارکت ایران در تشکیل کمیته قانون اساسی سوریه که مسئولیت تدوین یک قانون اساسی جدید را برعهده دارد، نشانه دیگری از تغییر رویکرد ایران است. در کل میتوان گفت که خروج نیروهای حامی ایران از جنوب سوریه با هدف به روزرسانی استراتژی آن کشور در سوریه و سازگار با تحولات سیاسی و نظامی جدید است و نه آن که تصمیمی به علت فشارهای روسیه یا اسرائیل باشد".